A) Hemşirelerin Disiplin Cezaları Hakkında Genel Bilgiler
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre devlet memurlarının hakları ve sorumlulukları belirlenmektedir. Hemşirelerin disiplin cezaları da bu kanunda sayılı hallerde, kanunda belirtilen usulde ve kanunda belirtilen türde olmak zorundadır. 657 sayılı Kanununa aykırı olarak verilen disiplin cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir. İptalin sağlanabilmesi için hemşirelerin disiplin cezalarını itiraz etmesi veya idari yargıda iptal davası açması gerekmektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ilgili diğer mevzuatlar, dağınık bir şekilde bulunduğu, teknik bilgi gerektirdiği, itiraz ve iptal yollarında kısa süreler öngörüldüğü için hak kaybı olmaması adına hemşirelerin disiplin cezaları konusunda uzman bir avukat aracılığıyla sürecin takip edilmesi önem arz etmektedir. Bu yazımızda hemşirelerin disiplin cezaları konusunda kısa bir bilgilendirme yapılacaktır.
B) Hemşirelerin Disiplin Cezalarının Türleri
Kanunda hemşirelerin disiplin cezaları tek tek sayılmıştır; bunlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125. maddesinde
Uyarma Cezası,
Kınama Cezası,
Aylıktan Kesme Cezası,
Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezası
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası
olmak üzere beş tane olarak sayılmıştır.
C) Hemşirelerin Disiplin Cezalarının Türleri İle İlgili Örnekler:
hemşirelerin disiplin cezalarının tanımı ve unsurları kanunun ilgili maddesinde şu şekilde yapılmıştır:
Uyarma Cezası: Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
Kınama Cezası:Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
Aylıktan Kesme Cezası: Memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır.
Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezası: Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1 - 3 yıl durdurulmasıdır.
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası: Bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır.
Bu cezalara örnek haller ise şu şekilde sayılabilir:
Uyarma Cezası Gerektiren Haller: Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terketmek, Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek, Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak, Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak, Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz kalmak.
Kınama Cezası Gerektiren Haller: Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak, Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak, Devlete ait resmi araç, gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak, Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek, İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak, İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak, Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak ve bu tür yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak, Verilen emirlere itiraz etmek, Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak, Kurumların huzur, sükün ve çalışma düzenini bozmak.
Aylıktan Kesme Cezası Gerektiren Haller: Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor kullanmak, Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak için kullanmak, Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak, Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek, Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak,
Kademe İlerlemesinin Durdurulması Cezası Gerektiren Haller: Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak, Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve hareketler yapmak, Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek, Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak, Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak, Verilen görev ve emirleri kasten yapmamak.
Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası Gerektiren Haller: Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak, Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak, Amirlerine, maiyetindekilere ve iş sahiplerine fiili tecavüzde bulunmak.
Disiplin cezası alınması, kişiye ilk aşamada manevi olarak zarar verebilmektedir. Disiplin cezaları hakkaniyete uygun bir şekilde kullanılmalı, İdare'nin ve yöneticilerin keyfi uygulamalarının önü kesilmelidir. Disiplin hükümleri tabiri caizse "sopa" işlevi değil; vatandaşa hizmet veren kurumların adil ve hukuka uygun bir şekilde yürütülmesi için, şartları oluşması halinde kullanılan bir araç işlevi görmesi gerekmektedir. Disiplin cezası alınması hallerinde özel soruşturma usul ve süreleri olduğundan, sürecin doğru yönetilmesi, hızlı ve etkili sonuçların alınabilmesi için hemşirelerin disiplin cezaları alanında uzmanlaşmış bir avukata danışılmasını tavsiye ederiz.
Commentaires